De bijeenkomst van VNR op 8 maart heeft altijd een bijzonder tintje. Deze dag staan we niet alleen stil bij het feit dat het internationale vrouwendag is. Op 8 maart maken we ook de netwerkster van het jaar bekend. En dat alles onder genot van een heerlijke high-tea verzorgd door Alfreds Diner.
Welkom
Op deze mooie zondagmiddag opent voorzitter Ingrid van Dam de bijeenkomst met een speciaal welkom aan historica Dr. Margit van der Steen, die met ons terug zal blikken op 100 jaar vrouwengeschiedenis en maakte de netwerkster van het jaar 2020 bekend. Naast onze trouwe leden verwelkomt Ingrid ereleden José van der Meer en Riet Kolenberg, oud-leden Marianne Dijkstra, Ingrid Kastelijn, Mieke Onel en Liesbeth van Wijk en introducees Dinny van Dijk, Marijke Weimar, Brenda van Vliet, Thea de Lange, Gabriëlla Moll, Annette Pietersen en Connie Hoek.
Martine Vecht, netwerkster van het jaar 2020
Het thema van de internationale vrouwendag is dit jaar ‘Vrijheid’. De drie genomineerden, Merlijn Bles, Martine Vecht en Karen Visser hebben met elkaar gemeen dat zij alle drie het geschreven woord inzetten om in vrijheid te laten zien wie zij zijn en waar ze voor staan. Ingrid maakt bekend dat de leden uit deze drie genomineerde vrouwen Martine Vecht hebben gekozen als netwerkster van het jaar 2020.
Martine is een veelzijdige vakvrouw, die zich actief inzet voor het netwerk, niet alleen in de programmacommissie maar ook als betrokken lid. Zij zet zeer gedreven haar eigen vak in de picture en leidt met haar School voor Organizing sinds 2011 anderen op met haar eigen opleidingsaanbod. Ze ontwikkelde onlangs de opleiding Interne Business Organizer, waardoor ze een nieuwe doelgroep aanboort. Zij heeft meerdere publicaties op haar naam staan (zie www.martinevecht.nl) en rond naast haar drukke bezigheden ook nog een studie Psychologie af. Ze is oprecht geïnteresseerd in anderen, biedt een luisterend oor, deelt haar kennis en ervaring en zet deze graag in om een ander verder te helpen.
Uit handen van edelsmid Will de Hey ontvangt Martine een speld die Will speciaal voor Martine heeft gemaakt. In de speld is prachtig weergegeven hoe de interventie van Martine rust en duidelijkheid schept in tijden van onrust en chaos. De groene nefriet staat symbool voor hulpvaardigheid, rust en balans. Daarnaast ontvangt Martine bloemen en een goodiebag die is gevuld voor de leden.
7 vensters op honderd jaar vrouwengeschiedenis
Dr. Margit van der Steen neemt ons mee in 100 jaar vrouwengeschiedenis in Nederland bezien vanuit 7 vensters: diversiteit, lichaam, familie, onderwijs/werk, techniek, politiek en geweld. Margit vertelt ons hoe de positie van vrouwen bezien vanuit deze vensters enorm is veranderd in de afgelopen eeuw.
Daar waar een eeuw geleden iedereen religieus was, is dat in deze tijd niet meer vanzelfsprekend. De invloed van de kerk is afgenomen. De diversiteit is enorm toegenomen in de inmiddels multi-etnische samenleving waarin we leven.
Bezien vanuit het venster lichaam kunnen we concluderen dat de komst van de pil begin jaren 60 voor veel verandering heeft gezorgd. Vanaf dat moment kregen vrouwen meer beschikking over hun eigen lichaam doordat zij hiermee zelf konden bepalen of en wanneer zij zwanger wilden worden. Het had invloed op de beleving van seksualiteit en zorgde voor een daling van het geboortecijfer van gemiddeld 4,5 kinderen in 1900 naar gemiddeld 1,6 kinderen in 2016.
Het venster familie werpt een blik op het familieleven van vrouwen. Tegenwoordig zijn er veel meer verschillende samenlevingsvormen mogelijk. Voor de komst van de bijstandswet was het voor vrouwen bijna onmogelijk om als alleenstaande vrouw te leven. Bij gebrek aan eigen inkomen moest je terugvallen of de financiële steun van familie of de kerk. De komst van de bijstandswet zorgde er ook voor dat vrouwen de gelegenheid kregen om uit een slecht huwelijk te stappen. De echtscheidingswet werd pas is 1971 ingevoerd.
Het venster onderwijs en werk laat ons zien dat de deelname van vrouwen aan onderwijs en werk lange tijd niet vanzelfsprekend was. Aletta Jacobs was de eerste vrouw die ging studeren. Tegenwoordig presteren meisjes beter dan jongens en kiezen steeds meer meiden voor studies die tot voor kort vooral gezien werden als ‘jongensstudie’. Toch zien we nog steeds dat er echte vrouwen- en mannenberoepen zijn. Zo werken er nog steeds veel vrouwen in het onderwijs, de zorg en huishoudelijke beroepen.
In de afgelopen eeuw heeft techniek ervoor gezorgd dat huishoudelijk taken steeds makkelijker uit te voeren waren. De komst van bijvoorbeeld de wasmachine en de stofzuiger zorgde voor gemak en tijdwinst. Dit gaf vrouwen steeds meer tijd en gelegenheid om buitenshuis activiteiten te ontplooien.
De veranderingen van politieke aard hebben in de afgelopen eeuw gezorgd voor veel veranderingen. Vorig jaar vierde we 100 jaar kiesrecht van vrouwen. Vrouwelijke gemeenteraadsleden hebben op lokaal niveau veel betekend op het gebied van vrouwenrecht.
Als laatste belicht Margit het venster geweld. Nog niet zo lang geleden was huiselijk geweld een zaak van man en vrouw wat zich afspeelde achter de voordeur en waar we ons als samenleving niet mee te bemoeien hadden. Gelukkig komt er tegenwoordig steeds meer openheid en gezamenlijke verantwoordelijkheid. MeToo affaires hebben op dit vlak gezorgd voor een grote doorbraak.
Aan het einde van de middag concluderen we dat er in de afgelopen eeuw veel is veranderd op het gebied van vrouwenrecht. Maar we zijn er nog niet. Het is goed dat we ons niet neerleggen bij de ongelijkheid die er nog steeds is. Daarom is het belangrijk om hier ieder jaar op 8 maart bij stil te blijven staan.
Tekst: Sandra de Leeuw – Foto’s: Hellen Snoek
